Η διατροφή και η δίαιτα είναι δύο θεμελιώδη στοιχεία που βοηθούν το ανθρώπινο είδος να ζει καλύτερα. Ο Λόρδος Βύρωνας, ο φιλέλληνας που συνέδεσε το όνομά του με την πατρίδα μας, θεωρείται ο πρώτος επώνυμος που επέλεξε μία ζωή στηριγμένη στη σωστή διατροφή προκειμένου να διατηρεί ένα σωστό βάρος και να μην χαλάει η σιλουέτα του.
Η πριγκίπισσα Σίσι, περιβόητη για την ομορφιά της, ήταν πολύ αυστηρή με τη δίαιτά της, αφού δεν ήθελε να χάσει την ονειρεμένη σιλουέτα της. Κάθε τόσο ενημερωνόμαστε για τις δίαιτες των celebrities που προσέχουν τη διατροφή τους, όπως για παράδειγμα η Adele με τη Sirtfood δίαιτα ή η Beyonce με τη Master Cleanse διατροφή της. Πώς όμως επηρεάζουν όλες αυτές οι δίαιτες τον ανθρώπινο εγκέφαλο;
Αυτό είναι ένα ερώτημα που απασχολεί εδώ και χρόνια τους ειδικούς, κυρίως εκείνους που εφαρμόζουν προγράμματα διατροφής σε αθλητές και συλλόγους ή σε εκείνους οι οποίοι πρέπει να μεταχειριστούν ανθρώπους που ασκούν πνευματική εργασία. Για παράδειγμα, οι επαγγελματίες των παιχνιδιών με τράπουλα χρησιμοποιούν τα λεγόμενα «Brain Foods», τις τροφές που βελτιώνουν την πνευματική λειτουργία, σε μία προσπάθεια να διατηρήσουν διαύγεια πριν επιδείξουν τη στρατηγική τους πάνω στο πράσινο τραπέζι.
Όλες οι ομάδες υψηλού επιπέδου στο ποδόσφαιρο, στο μπάσκετ και στο αμερικάνικο ποδόσφαιρο προσλαμβάνουν διατροφολόγους και διαιτολόγους με εξειδίκευση στον τομέα των «Brain foods». Στόχος είναι να προσθέτουν στη δίαιτα των αθλητών και των μελών της εκάστοτε ομάδας τα διατροφικά στοιχεία που θα διατηρούν τη διαύγεια πνεύματος σε όσο το δυνατόν καλύτερη κατάσταση. Ακόμη και αθλητές ατομικών σπορ, όπως για παράδειγμα οι τενίστες, ζητούν βοήθεια και συμβουλές από επαγγελματίες με την ίδια εξειδίκευση.
Ο Νόβακ Τζόκοβιτς για παράδειγμα έφτασε στο κορυφαίο σκαλί όταν αποφάσισε να αλλάξει τη δίαιτά του, η οποία περιλάμβανε ως τότε άπειρη γλουτένη. Αυτό ήταν το συστατικό που επηρέαζε τον μεταβολισμό του «Τζόκερ», αλλά με τον αποκλεισμό της από τη δίαιτά του και την προσθήκη των «brain foods», τα πάντα άλλαξαν.
Ποια είναι, όμως, τελικά τα «brain foods»;
Για πολλά χρόνια, η τροφή αντιμετωπιζόταν μόνο ως πρόσληψη θερμίδων, αλλά έχει αποδειχθεί ότι το θέμα είναι περισσότερο πολύπλοκο. Η επιστήμη της διατροφής έχει χαρτογραφήσει τα αποτελέσματα της τροφής στο μυαλό και στο σώμα, αφού έχει αποδειχθεί ότι συγκεκριμένα φαγητά, κυρίως αυτά με υψηλά επίπεδα ωμέγα-3, θεωρούνται «brain food». Αυτά φέρονται να έχουν θετικό αντίκτυπο στις γνωστικές λειτουργίες, στο συμπαθητικό νευρικό σύστημα και άμεσα επηρεάζουν την νοητική μας κατάσταση, μακροπρόθεσμα και βραχυπρόθεσμα.
Με βάση τα παραπάνω, η λίστα περιορίζεται αρκετά. Τα πράσινα λαχανικά βρίσκονται πολύ ψηλά στην κατηγορία «brain foods», καθώς είναι γεμάτα βιταμίνες όπως η Κ, η Β-καροτίνη και η λουτεΐνη, καθώς και η βιταμίνη Ε, που είναι γνωστό ότι ενισχύει στην νευρολογική λειτουργία. Τα πράσινα λαχανικά, γενικώς, σχετίζονται με τη επιβράδυνση της γνωστικής δυσλειτουργίας
Τα ψάρια είναι άριστη πηγή λιπαρών ωμέγα-3, τα οποία επίσης βοηθούν στη διατήρηση της γνωστικής και εγκεφαλικής λειτουργίας. Το DHA, ένας τύπος ωμέγα-3, θεωρείται ευεργετικό, αλλά πρέπει να θυμάστε ότι οφείλετε να επιλέγετε ψάρια με χαμηλά επίπεδα υδράργυρου όπως η σαρδέλα, ο μπακαλιάρος και η γλώσσα. Αντίθετα, καλό είναι να αποφεύγεται η κατανάλωση ξιφία, κόκκινου τόνου, γαλέου.
Μία εντυπωσιακά καλή υγιεινή τροφή είναι τα καρύδια, αφού έχουν αποδειχθεί ευεργετικά για την καρδιά και το μυαλό. Περιέχουν ωμέγα-3 ALA, που μετατρέπονται σε DTA και EPA στο σώμα. Οι έρευνες έχουν αποδείξει ότι άνθρωποι που έτρωγαν πολλά καρύδια, είχαν καλύτερες επιδόσεις σε τεστ γνωστικής λειτουργίας. Άλλες φυσικές πηγές ωμέγα-3 είναι τα αβοκάντο και το ελαιόλαδο. Αν δεν είστε λάτρης του ψαριού, τότε μπορεί να καλύψετε με αυτές τις δύο τροφές την έλλειψη ωμέγα-3 λιπαρών.
Επίσης, τα μούρα πάσης φύσεως είναι εξαιρετικά, αφού περιέχουν αντιοξειδωτικά που βελτιώνουν τη μνήμη. Επίσης, τα φλαβονοειδή που προσφέρουν έντονα χρώματα σε όλα τα μούρα έχουν συνδεθεί με τη μνήμη και την επιβράδυνση της απώλειάς της.
Τέλος, η μαύρη σοκολάτα αποτελεί τον γλυκό πειρασμό που οφείλετε να αποζητάτε. Οι σχετικές έρευνες έχουν αποδείξει ότι η μαύρη σοκολάτα είναι καταπληκτικό «brain food» διότι περιλαμβάνει ισχυρά αντιοξειδωτικά με την ονομασία θεοβρωμίνες, τα οποία ευνοούν την υγιή γήρανση των κυττάρων, ενώ το φλαβονοειδές με την ονομασία επικατεχίνη βοηθάει τη γνωστική λειτουργία.