Δυόσμος

Πριν λίγο καιρό φύτεψα σε μια γλάστρα στη βεράντα μου δυόσμο, το άρωμα του οποίου λατρεύω! Δειλά δειλά άρχισε να φυτρώνει. Χαζεύοντας τον ένα πρωί σκέφτηκα να ψάξω και να μάθω περισσότερα γι’ αυτόν και, αφού συγκεντρώσω αρκετές και ενδιαφέρουσες πληροφορίες, να τις μοιραστώ μαζί σας. Και ήρθε η στιγμή!

Ο δυόσμος ανήκει στην οικογένεια των χειλανθών και είναι “αδελφός” της μέντας. Οι βλαστοί του είναι πράσινοι. Πράσινα είναι και τα φύλλα του και το σχήμα τους διαφέρει ανάλογα με το είδος του – υπάρχουν πάνω από τριάντα ποικιλίες. Στην κορυφή των βλαστών βγαίνουν σε στάχεις μικρά ρόδινα ή λιλά άνθη. Συνήθως, τον καλλιεργούμε στους κήπους ή σε γλάστρες, αλλά φυτρώνει και μόνος του σε υγρούς και ορεινούς τόπους.

Η χρήση του δυόσμου δεν έχει σύνορα ούτε χρονικά ούτε τοπικά. Στην αρχαιότητα εκμεταλλεύονταν το ωραίο του άρωμα για να κατασκευάσουν μύρο. Επίσης, τον χρησιμοποιούσαν και για φαρμακευτικούς σκοπούς. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι δυο σπουδαίοι γιατροί, ο Διοσκουρίδης και ο Ιπποκράτης, τον θεωρούσαν φυτό με μεγάλη φαρμακευτική αξία. Οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν το αφέψημα του για να αναζωογονήσουν το μυαλό τους και για να αντιμετωπίσουν τον πονοκέφαλο. Ακόμα και πριν δειπνήσουν έτριβαν το τραπέζι με δυόσμο. Οι Κινέζοι και οι Αιγύπτιοι αρωμάτιζαν το νερό με το οποίο θα έκαναν μπάνιο. Στην Αγγλία θα γευτούμε το δυόσμο σε διάφορες σάλτσες, στην Κρήτη σε γλυκά με βάση το ανθότυρο και στην Ανατολή θα πιούμε τσάι από δυόσμο.

Ακόμα και σήμερα τον χρησιμοποιούμε για τις φαρμακευτικές του ιδιότητες. Το αφέψημά του δρα κατά της αϋπνίας μιας και είναι ηρεμιστικό, είναι χωνευτικό, αντισπασμωδικό και κάνει καλό στις χολολιθιάσεις. Καταπολεμά τις ταχυπαλμίες και τη ναυτία, τους κολικούς του νεφρού, τη διάρροια και τους πόνους της περιόδου. Αν τρίψουμε τα φύλλα του στις κλειδώσεις, μας ανακουφίζει από τους πόνους των ρευματισμών και αν τα τρίψουμε στο μέτωπο, μας ανακουφίζει από τον πονοκέφαλο. Τέλος, το αιθέριο έλαιο του δυόσμου μπορεί να μας βοηθήσει σε περίπτωση αμυγδαλίτιδας, ουλίτιδας και φλεγμονών του ρινοφάρυγγα. Αρκεί να ρίξουμε λίγες σταγόνες σε χλιαρό νερό και να κάνουμε γαργάρες!

Και στη φαρμακοβιομηχανία, όμως, η χρήση του είναι διαδεδομένη. Χρησιμοποιείται στην παρασκευή σαπουνιών και αρωμάτων, αλλά και ως βελτιωτικό γεύσης και οσμής σε διάφορα προϊόντα, όπως για παράδειγμα στις οδοντόκρεμες και στα στοματικά διαλύματα.

Όπως αναφέραμε και παραπάνω, ο δυόσμος έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στην κουζίνα μας. Τον χρησιμοποιούμε φρέσκο ή αποξηραμένο στη μαγειρική ή στη ζαχαροπλαστική. Στην αγορά θα βρούμε τον κοινό δυόσμο και τον βιετναμέζικο, ο οποίος έχει στενά και μυτερά φύλλα, ελαφρώς κόκκινο χρώμα και είναι κατάλληλος για πικάντικα φαγητά λόγω της πιπεράτης γεύσης του. Πολλές νοικοκυρές, όμως, έχουν ένα γλαστράκι στην κουζίνα τους για να έχουν οποτεδήποτε χρειαστούν φρέσκο δυόσμο. Χρειάζεται μόνο αρκετό νερό και φως! Αν ανήκετε σε αυτήν την κατηγορία, μαζέψτε τα φύλλα πριν ανθίσει και διαλέξτε εκείνα που έχουν έντονο χρώμα. Για να τον χρησιμοποιήσετε στα φαγητά σας προτιμήστε να τον κόψετε με το χέρι και όχι με μαχαίρι γιατί θα χάσει το άρωμά του και προσθέστε τον λίγο πριν ολοκληρώσετε το μαγείρεμα. Για να τον διατηρήσετε αρκεί να τον βάλετε σε μια πλαστική σακούλα και στο ψυγείο ή να τον αποξηράνετε και να τον αποθηκεύσετε σε ένα βαζάκι.

Ο δυόσμος πίνεται κιόλας! Γι’ αυτό την επόμενη φορά που θα βγείτε για ποτό πιείτε ένα mojito! Ή, αν θέλετε να χαλαρώσετε στο σπίτι, ετοιμάστε ένα αφέψημα δυόσμου. Αφού βράσετε λίγα φύλλα σε νερό για λίγα λεπτά, σουρώστε το, συμπληρώστε μια κουταλιά μέλι και απολαύστε το!