Τυπικά πιάτα και γλυκά της παραδοσιακής ελληνικής κουζίνας

Η παραδοσιακή αλλά και η σύγχρονη οικιακή ελληνική μαγειρική βασίζεται στα υλικά και όχι σε πολύπλοκες τεχνικές. Η ελληνική κουζίνα αποφεύγει τις περίπλοκες συνθέσεις και αναμείξεις. Επιδιώκει τη σαφήνεια των γεύσεων και αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι κανένα από τα κύρια υλικά δεν ψιλοκόβεται ούτε πολτοποιείται. Τα εδώδιμα προϊόντα χρησιμοποιούνται στην πλέον φυσική τους κατάσταση και οι τεχνικές του μαγειρέματος επιδιώκουν να μην αλλοιώσουν τις γεύσεις τους. Η ελληνική κουζίνα παρακολουθεί την εποχικότητα των προϊόντων, γεγονός που επιβεβαιώνεται από την επιτυχία των λαϊκών αγορών.

Το να αναρωτιέστε αν πρόκειται πράγματι για ελληνικά πιάτα, είναι το ίδιο με την αναζήτηση της καθαρότητας του  ελληνικού αίματος.

Γεμιστά: ντομάτες, κολοκυθάκια, μελιτζάνες γεμισμένα με ρύζι και κιμά.

Γιουβαρλάκια: σούπα με μπάλες κιμά και ρυζιού, αυγοκομμένη.

Γιουβέτσι: παίρνει το όνομά του από το παραδοσιακό πήλινο σκεύος όπου γίνεται το ψήσιμο. Είναι συνήθως μίγμα κρεάτων και ζυμαρικών.

Κεφτέδες: γίνονται με κιμά, αυγό, κρεμμύδι, μαϊντανό και ψωμί, αλευρώνονται και τηγανίζονται σε ελαιόλαδο.

Καβουρμάς: κομμάτια χοιρινού ή πάπιας που ψήνεται μέσα στο αντίστοιχο λίπος (confit de porc, confit de canard).

Κοκορέτσι: ψιλοκομμένα εντόσθια αρνιού σφιχτοδεμένα με έντερα .

Μαγειρίτσα: σούπα αυγοκομμένη, από εντόσθια και έντερα αρνιού με άνηθο.

Μουσακάς: στρώσεις μελιτζάνας, πατάτας, κιμά και κρέμας.

Μπουρδέτο: ψάρι, όπως ο μπακαλιάρος, με κρεμμύδι και σάλτσα ντομάτας και πάπρικα.

Μπραντάδα: σκορδάτος πουρές.

Ντολμάδες: γέμιση από ρύζι με ή χωρίς κιμά, τυλιγμένη με φύλλα από κλήμα (αμπελόφυλλα) ή λάχανο, αυγοκομμένα.

Παστίτσιο: μακαρόνια με τρύπα σε δυο στρώσεις, κιμάς και κρέμα μπεσαμέλ.

Παστιτσάδα: μοσχάρι τσιγαρισμένο με λάδι, κρασί και μπαχαρικά στο φούρνο, σερβιρισμένο πάνω σε μακαρόνια με βούτυρο και κεφαλοτύρι.

Πλακί: ψάρι στο φούρνο με κηπευτικά.

Πίτες: φύλλο ανοιγμένο στο χέρι με γέμιση τυριού ή κρέατος.

Σουτζουκάκια: κιμάς με κύμινο, ψητός.

Σουβλάκι: από τετράγωνα κομματάκια χοιρινού, ψημένο στα κάρβουνα.

Σοφρίτο: μοσχαρίσια μπριζόλα με σκόρδο βρασμένο και τη σάλτσα δεμένη με αλεύρι, αυγό και λεμόνι.

Σπετζοφάι: χωριάτικο λουκάνικο με πιπεριές και ντομάτα.

Σφουγγάτο: ομελέτα με λαχανικά.

Ταραμοσαλάτα: ντιπ και όχι σαλάτα, όπως αφήνει το όνομά του να εννοηθεί, από αυγά ψαριού, ψίχα ψωμιού, γάλα, ελαιόλαδο.

Τραχανάς: σούπα από αποξηραμένο και τριμμένο μίγμα πρόβειου γάλακτος με σιμιγδάλι. Όταν το γάλα έχει αφεθεί να ξινίσει πριν χρησιμοποιηθεί, έχουμε τον ξινό τραχανά.

Φασολάδα: σούπα από φασόλια με τοματοπελτέ, καρώτο και σέλινο.

Φρικασέ: χοιρινό με σέλινα, συνήθως αυγοκομμένο.

Χαλβάς: στα αραβικά σημαίνει γλύκισμα. Ο «σπιτικός χαλβάς» γίνεται με σιμιγδάλι, ζάχαρη και βούτυρο. Ο «χαλβάς μπακάλη» γίνεται με ταχίνι (πολτός από σουσάμι) και γλυκόζη. Είναι συνδεδεμένος με την Καθαρή Δευτέρα και τη σαρακοστιανή νηστεία. Συγγενές παρασκεύασμα είναι το παστέλι που γίνεται με γλυκόζη και ολόκληρο σουσάμι. Επίσης υπάρχει ο «χαλβάς Φαρσάλων» (σαπουνέ) που γίνεται με νισεστέ (που λέγεται επίσης κορν φλάουερ, άνθος αραβοσίτου, μαϊζένα, άμυλο καλαμποκιού), ζάχαρη, βούτυρο ή λάδι και νερό και έχει χαρακτηριστική κρούστα. Είναι συνδεδεμένος με τα λαϊκά αυγουστιάτικα πανηγύρια και τα επαρχιακά παζάρια.

Τέλος, υπάρχει, ο πιο σπάνιος, ο σκληρός άσπρος με τα αμύγδαλα που είναι κοντινός με τη νουγκατίνα και με το γνωστό μαντολάτο που περιέχει και ασπράδια αυγών.

Στα τυπικά χριστουγεννιάτικα ελληνικά γλυκά προσθέστε τον κουραμπιέ με επικάλυψη ζάχαρης άχνης και τα σιροπιαστά μελομακάρονα.

Διαβάστε επίσης για τις πρόσφατες εξελίξεις στην ελληνική κουζίνα, στο βιβλίο…

Photo credit: Foter / Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported (CC BY-SA 3.0)